تشخیص مولکولی لنفومای غیر هوچکین از نوع سلول B با استفاده از بررسی بازآرایی

تشخیص مولکولی لنفومای غیر هوچکین از نوع سلول B با استفاده از بررسی بازآرایی ژنی زنجیره سنگین ایمونوگلوبولین ابوالفضل یوسفیان1، دکتر بهزاد پوپک2، دکتر حسن ابوالقاسمی3، دکتر آزیتا آذرکیوان4، دکتر محمد فرهادی لنگرودی5، دکتر علیرضا صادقی‌پور6، دکتر مژگان جیحونیان6، دکتر سید محمد جوادپور خیاط6، دکتر خندان زارع7، کبری فراهانی8،‌ میترا صلاحمند9 چکیده سابقه و هدف بازآرایی قطعات ژنی V ، D و J زنجیره سنگین ایمونوگلوبولین همراه با اضافه و حذف شدن نوکلئوتیدها بین قطعات بازآرایی شده، موجب شکل‌گیری مناطق فوق متغیر منحصر به فرد می‌گردد. از این مناطق می‌توان برای بررسی کلونالیتی سلول B به منظور تشخیص مولکولی لنفومای غیر هوچکین و نیز تشخیص قطعی موارد مشکوک استفاده کرد. هدف از مطالعه حاضر استفاده از بازآرایی زنجیره سنگین ایمونوگلوبولین در تشخیص مولکولی و افتراقی لنفومای غیرهوچکین از موارد واکنشی بود. مواد وروش‌ها مطالعه انجام شده از نوع گذشته‌نگر بود. برای انجام مطالعه حاضر، بلوک‌های پارافینه 42 بیمار با تشخیص پاتولوژیک لنفوم غیر هوچکین سلول B (22 بیمار)، هایپرپلازی واکنشی و فولیکولار(10 بیمار)، لنفوم بدخیم بدون ایمونوهیستوشیمی(10 بیمار) از بخش پاتولوژی بیمارستان‌های آیت‌ا... طالقانی، حضرت بقیه‌ا... و حضرت علی‌اصغر جمع‌آوری شدند. پس از استخراج DNA و انجام مراحل کنترل کیفی، PCR با استفاده از آغازگرهای مشترک برای تکثیر مناطق CDR-III انجام شد. محصولات PCR پس از آنالیز هترودوبلکس روی ژل پلی‌آکریل آمید الکتروفورز شده، با استفاده از رنگ‌آمیزی نقره مشاهده و بررسی گردید. یافته‌ها 77% از(95% :CI) گروه اول بیماران(تشخیص قطعی لنفوم غیر هوچکین سلول B) و 70% (95%CI:) از گروه سوم(با تشخیص لنفوم بدخیم بدون ایمونوهیستوشیمی) بازآرایی کلونال را نشان دادند. در گروه دوم(هایپرپلازی واکنشی و فولیکولار) موردی از بازآرایی کلونال دیده نشد. نتیجه گیری با اندکی تفاوت، یافته‌های مطالعه حاضر با مطالعات متعددی که تاکنون در کشورهای مختلف انجام شده قابل مقایسه است و نشان می‌دهد که بررسی کلونالیتی سلول B با استفاده از IgHPCR روشی مفید و کمک کننده برای دست‌یابی به تشخیص دقیق‌تر یا قطعی لنفوم غیر هوچکین از نوع سلول B در بیماران ایرانی مبتلا می‌باشد. کلمات کلیدی: بازآرایی ژنی، لنفوم غیر هوچکین، ایمونوگلوبولین تاریخ دریافت : ‌10/5 /86 تاریخ پذیرش : 17/7 /87 1ـ دانشجوی کارشناسی ارشد هماتولوژی ـ مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون ایران 2ـ مؤلف مسؤول: PhD هماتولوژی ـ استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران ـ صندوق پستی: 1495/19295 3ـ فوق تخصص هماتولوژی و انکولوژی کودکان ـ استاد مرکز تحقیقات بیولوژی مولکولی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌ا... 4- فوق تخصص هماتولوژی و انکولوژی کودکان ـ استادیار مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون ایران 5ـ متخصص آسیب‌شناسی ـ استادیار مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون ایران 6ـ متخصص آسیب‌شناسی ـ استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران 7- متخصص آسیب‌شناسی ـ استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 8ـ کارشناس علوم آزمایشگاهی ـ دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران 9ـ کارشناس علوم آزمایشگاهی ـ آزمایشگاه پیوند